ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΕΥΘΥΝΗΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗ

(θέματα και συμβουλές!)

• ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΜΕ
• ΤΙ (ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ) ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ… (μια και θεωρούμε προβληματικό τον Κλάδο, που προκύπτει από προβληματική Νομοθεσία)

Ο κάθε Εργοδότης είναι νομικά υπόχρεος να διατηρεί ασφαλιστήριο Ευθύνης Εργοδότη, σύμφωνα με τον Νόμο 174/1989 (και τροποποιήσεις).

• Ποιος θεωρείται Εργοδότης;
  • Αυτός που έχει συνάψει συμβόλαιο εργασίας ή μαθητείας με κάποιο άτομο
  • Αυτός που έχει δημιουργήσει «σχέση εργοδότη/ εργοδοτούμενου με κάποιο άτομο.

Επομένως, δεν χρειάζεται σύμβαση εργοδότησης, αφού Εργοδότης και Εργοδοτούμενος ερμηνεύονται από τον Νόμο ως νομικά/ φυσικά πρόσωπα που έχουν δημιουργήσει σχέση εργοδότη/ εργοδοτούμενου.

Θέμα ! Η συμφωνία αγοράς υπηρεσιών εμπίπτει στην ερμηνεία, αν και εφόσον κάποιος συμβάλλεται με άλλον, για συγκεκριμένη εργασία για την οποία θα δίδονται και θα εκτελούνται οδηγίες. Μόνο που δεν υπάρχει πουθενά επαρκής νομοθετική ή νομολογιακή ερμηνεία αυτής της «σχέσης». Σωρεία παραδειγμάτων υπάρχουν, και ο καθένας που έχει συνάψει συμφωνία αγοράς υπηρεσιών σίγουρα θα μπορεί να δώσει ένα. Ο γραφών έχει ένα σενάριο προς σκέψη –

• Ο θεατρικός παραγωγός έχει προβεί σε ασφάλιση ευθύνης εργοδότη για τους ηθοποιούς και συνεργάτες του για την περίοδο προβών και παραστάσεων. Έχει επίσης συνάψει συμφωνία αγοράς υπηρεσιών με επαγγελματίες φωτιστές και ηχολήπτες, με οδηγίες για τον φωτισμό και ήχου κατά την παράσταση. Είναι αυτή σχέση εργοδότη/ εργοδοτούμενου; Γενικότερα, εάν ο επαγγελματίας «Εργοδοτούμενος» είναι ειδικός στον τομέα του και λαμβάνει οδηγίες πρακτικές αντί ουσιαστικές – χρειάζεται η εν λόγω ασφάλιση; Και αν κάποιος τεχνικός σε αυτή την κατηγορία μεταφέρει δικό του εξοπλισμό για την παράσταση, και κάποιος ηθοποιός παθαίνει ηλεκτροπληξία κάπως…  όταν υπάρχει η ασφάλιση του τεχνικού σύμφωνα με την «αγορά υπηρεσιών» και σχετική ερμηνεία του νόμου – το ασφαλιστήριο πώς εμπλέκεται;

• Όρια Ευθύνης

Σύμφωνα με τη νομοθεσία τα κατώτατα όρια ευθύνης που θα πρέπει να προβλέπονται από το ασφαλιστήριο Ευθύνης Εργοδότη είναι:

• 160.000 Ευρώ ανά ατύχημα (ή Επαγγελματική Ασθένεια)
• 3.415.000 ανά περιστατικό ή σειρά περιστατικών που προκαλούνται από την ίδια γενεσιουργό αιτία (παράδειγμα = αν ο εργοδότης ευθύνεται για μια φωτιά σε ένα γραφείο, και προκαλούνται σωματικές βλάβες σε πέραν του ενός εργοδοτουμένου)

* Νοείται ότι, σε περιπτώσεις που έχουν εγερθεί περισσότερες από μια απαιτήσεις που απορρέουν από το ίδιο περιστατικό ή από μια σειρά περιστατικών και οι οποίες συνολικά υπερβαίνουν το ποσό των τριών εκατομμυρίων τετρακοσίων δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ (€3.415.000,00), όπως προβλέπεται στην παράγραφο (β), το ελάχιστο ποσό των εκατόν εξήντα χιλιάδων ευρώ (€160.000,00), κατά εργοδοτούμενο, όπως αναφέρεται στην παράγραφο (α), κατανέμεται μειωμένο κατά το ποσοστό που αντιστοιχεί στην αναλογία του ποσού των τριών εκατομμυρίων τετρακοσίων δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ (€3.415.000,00), προς το σύνολο των ποσών που έχουν επιδικασθεί.

• 5.125.000 Ευρώ συνολικά σε κάθε Περίοδο Ασφάλισης

Θέματα!

• Βεβαίως και ο κάθε Εργοδότης θα πρέπει να εξασφαλίζει ασφαλιστήριο Ευθύνης που να προβλέπει τα πιο πάνω όρια. Όμως – θα πρέπει να αναλογιστεί. Τι μπορεί να υποστεί ο Εργοδοτούμενος, ανάλογα με την εργασία που επιτελεί; 160.000 Ευρώ για ατύχημα υπαλλήλου σε γραφειακή εργασία, αν έχει μια πτώση π.χ. λόγω βρεγμένου δαπέδου, ή σπασμένου σκαλιού και πάθει ένα κάταγμα, το ποσό πιθανότατα επαρκεί. Αν ο υπάλληλος επιτελεί χειρωνακτική εργασία, αν χειρίζεται μηχανήματα αν είναι οικοδόμος και υπάρχει κίνδυνος πτώσης από ύψος, και ο οποιοσδήποτε εργαζόμενος σε εργοτάξιο είναι εκτεθειμένος σε μεγαλύτερους κινδύνους από εργαζόμενους σε γραφεία και καταστήματα. Ο Εργοδότης οφείλει να παρέχει προστασία (δική του, σε αυτή την περίπτωση), εξασφάλισης ψηλότερων ορίων ευθύνης για ένα ατύχημα, αφού σε περίπτωση σοβαρού τραυματισμού, θα είναι υπόλογος για οποιοδήποτε ποσό αποζημίωσης προκύψει πέραν των 160.000 Ευρών.
• Ο Νομοθέτης εισήγε το πιο πάνω *νοείται, ώστε να θέσει προδιαγραφές για τον τρόπο αποζημίωσης πολλών τραυματισμών από μία πράξη αμέλειας Εργοδότη. Ο γραφών θεωρεί «τσαπατσούλικη» αυτή τη λύση «διανομής» μεταξύ τραυματιών το ποσό των 160.000 Ευρώ. Κανένας τραυματισμός δεν είναι ο ίδιος με άλλον, και η διανομή κατ’ αναλογία του συνολικού ποσού, στην πράξη δεν θα μπορεί ποτέ να είναι δίκαιος. Αναφέρεται δε σε «επιδίκαση» αποζημιώσεων, παραπέμποντας σε δικαστικές αποφάσεις, τη στιγμή που έχουν εισαχθεί Θεσμοί Πολιτικής Δικονομίας με κύριο σκοπό την αποφυγή δικαστικών διαδικασιών. Το συγκεκριμένο άρθρο του Νόμου αποκλείει την πιθανότητα εξώδικης διευθέτησης απαιτήσεων πέραν του ενός εργοδοτουμένου, σε ίδιο χρονικό σημείο.
• Ας υποθέσουμε ότι το πιο πάνω «δουλεύει» και εξαντλούμε το όριο των 3.415.000 Ευρώ από μια αιτία. Έχουμε ακόμη 1.710.000 Ευρώ  διαθέσιμη κάλυψη, και ακόμα 7 μήνες στην Περίοδο Ασφάλισης. Ισχύει ότι αυτό ακόμη υπάρχει; Και αν έχουμε ακόμα μια αιτία με πολλές απαιτήσεις; Γίνεται η διανομή ανάλογα, μέχρι να εξαντληθεί το υπόλοιπο;

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

Στην Κύπρο, οι οικογενειακές επιχειρήσεις είναι πολλές, και πολύ συχνό το φαινόμενο, να εγγράφεται μια εταιρεία με διευθυντές/ γραμματέα τους ιδιοκτήτες και εργαζόμενους σε αυτήν. Συνήθως πρόκειται για μικρά καταστήματα, εταιρείες τεχνικών υπηρεσιών και γενικότερα τα «μεροκάματα» των οικογενειών … Η υποχρέωση για ασφάλιση Ευθύνης Εργοδότη ισχύει και η νομοθεσία δεν εξαιρεί τυχόν διευθυντές αν είναι και Εργοδοτούμενοι.  Επομένως δημιουργείται ένα παράδοξο φαινόμενο, όπου ένα άτομο που είναι υπεύθυνο για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων του, είναι Εργοδοτούμενος και τραυματίζεται ο ίδιος. Το Ανώτατο Δικαστήριο απασχολήθηκε με μια τέτοια περίπτωση ((2004) 1 ΑΑΔ 1339) και έκρινε ότι κάποιος διευθυντής ήταν ο ίδιος υπεύθυνος για τον τραυματισμό του και επομένως η εταιρεία (οικογενειακή με ασφαλιστήριο) δεν θα ήταν λογικό να τον αποζημιώσει. Τι θα συμβαίνει όμως, όταν ο τραυματίας/ διευθυντής διατείνεται ότι ο συγγενής διευθυντής ήταν αυτός που ήταν ο υπεύθυνος για την ασφάλεια των εργοδοτουμένων; Αν το θέμα δεν τύχει νομοθετικού χειρισμού, τότε πάντα θα πληρώνει η ασφαλιστική εταιρεία.

ΑΠΟ ΠΟΥ ΑΝΤΙΓΡΑΦΘΗΚΕ ΑΥΤΟΣ Ο ΝΟΜΟΣ, Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΑΥΤΟ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Η Κυπριακή Νομοθεσία για αυτό το θέμα έτυχε έμπνευσης από την αντίστοιχη του Ηνωμένου Βασιλείου Employers Liability (Compulsory Insurance) Act 1969. Στο ΗΒ, σκοπός της νομοθεσίας ήταν, ο εργοδότης να αποτείνεται στην ασφαλιστική του εταιρεία σε περιπτώσεις ατυχημάτων στην εργασία.

Οι νομοθέτες στο νησί μας, εν τη σοφία τους, ενέταξαν και μια πολύ σημαντική πρόνοια στη Νομοθεσία μας 174/1989. Παρόλο που ο τραυματίας στην εργασία δεν μπορεί να ενάγει απευθείας την ασφαλιστική εταιρεία (όπως ισχύει στην περίπτωση Ασφάλισης Έναντι Τρίτου για τα Οχήματα), μπορεί να εκτελέσει οποιαδήποτε δικαστική απόφαση εναντίον της ασφαλιστικής εταιρείας. Αυτό, πρακτικά, αναγκάζει τις ασφαλιστικές εταιρείες να εμπλέκονται σε οποιαδήποτε διαδικασία απαίτησης εργοδοτουμένου εναντίον εργοδότη, να διορίζουν δικηγόρους σε διαδικασίες απαιτήσεων, πρωτοκόλλων κλπ.

Δυστυχώς, η συνέπεια αυτής της πρόνοιας είναι η εξής – αντί να πρόκειται για μια διαφωνία μεταξύ εργοδότη / εργοδοτουμένου, μεταβάλλεται σε μια αντιδικία μεταξύ ασφαλισμένου και ασφαλιστή του. Σε περιπτώσεις τραυματισμών εργοδοτουμένων με τους οποίους ο εργοδότης έχει μια καλή σχέση, οποιαδήποτε εκδοχή μπορεί να δοθεί στους ασφαλιστές – παραδοχή ευθύνης, βοήθεια για εξασφάλιση ιατρικών πιστοποιητικών και άλλων αναγκαίων εξόδων κλπ. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η ασφαλιστική εταιρεία δεν ενεργεί υπέρ των συμφερόντων του ασφαλισμένου της, ο οποίος τάσσεται με τον εν δυνάμει Ενάγοντα σε απαίτηση (πρώην αγωγή), αλλά προστατεύει τα νότα της. Υπάρχουν βεβαίως και οι περιπτώσεις Εργοδοτών που καταγράφουν την αλήθεια ως προς τα γεγονότα και τις περαιτέρω διαδικασίες. Όλα αυτά χρήζουν διερεύνησης, προκαλούν δαπάνες, διαταράσσουν επαγγελματικές σχέσεις.

Ο Νόμος του ΗΒ που αντιγράφηκε διαμορφωμένος, έχει άλλο σκοπό, αφού στο ΗΒ, όπως και στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, υπάρχει Σχέδιο Αποζημίωσης Εργατών (Workers Compensations Act), ακριβώς για να αποζημιώνονται σωστά όσοι τραυματίζονται εν ώρα εργασίας. Λόγω του προφανώς ελλιπούς Σχέδιου Κοινωνικών Ασφαλίσεων στην Κύπρο, οι Εργοδότες αναμένουν από την ασφαλιστική εταιρεία να ανταποκριθεί, και οι εργοδοτούμενοί τους από τους Εργοδότες…. Δεν χρειάζεται να συνεχίσει η ανάλυση των παραδόξων.

• Πρέπει όμως να αναφερθεί ότι τα Δικαστήρια μας, χειρίζονται τις υποθέσεις ενώπιον τους, χωρίς να απασχολούνται ιδιαίτερα και/ή σε βάθος με το θέμα της «ευθύνης», της αμελούς πράξης ή παράλειψης του Εργοδότη. Εφαρμόζουν μια μορφή φυσικής δικαιοσύνης –  κάποιος που τραυματίζεται ενώ εργάζεται δικαιούται αποζημίωση, και αφού κανένας άλλος, εκτός από την ασφαλιστική εταιρεία του Εργοδότη δεν υπάρχει, σπανίως καταλογίζουν ποσοστό ευθύνης στον Εργοδοτούμενο. Αποτέλεσμα – οι ασφαλιστικές εταιρείες σπεύδουν να διευθετούν υποθέσεις, επίσης παραβλέποντας τη λέξη «ευθύνη», ώστε να μην καταλήξει η υπόθεση στο Δικαστήριο.

Και κάτι για τις Επαγγελματικές Ασθένειες…..

Στην κείμενη Νομοθεσία, προβλέπεται και η υποχρεωτική κάλυψη για Επαγγελματική Ασθένεια εργοδοτουμένου, όπως περιλαμβάνεται σε μια σχετική λίστα Κανονισμών των Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Στη σχετική λίστα περιλαμβάνεται και ασθένεια που προκαλείται από αμίαντο ….

Ο γραφών δεν γνωρίζει αν υπάρχει οποιαδήποτε ασφαλιστική εταιρεία στην Κύπρο που να μην χρειάζεται αντασφαλιστική κάλυψη- γνωρίζει όμως ότι οποιαδήποτε σοβαρή αντασφαλιστική Ευρωπαϊκή εταιρεία εξαιρεί οποιαδήποτε ασθένεια προκύπτει από αμίαντο και όλα τα σχετικά. Τα οποία, όμως, περιλαμβάνονται στη λίστα του 2010 των Κοινωνικών Ασφαλίσεων ως Επαγγελματικές Ασθένειες, και επομένως, καλύπτονται από το Ασφαλιστήριο Υποχρεωτικής Ασφάλισης Ευθύνης Εργοδότη.

• Πολλές νομοθεσίες δεν δείχνουν το πραγματικό τους «πρόσωπο», εκτός αν προκύψει κάποια σοβαρή απαίτηση, που θα οδηγήσει σε δικαστική διαδικασία και πολύ πιθανόν, σε δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκδίκαση, ώστε να έχουμε σαφή καθοδήγηση ως πολίτες και επαγγελματίες, για υποχρεώσεις και δικαιώματά μας. Ο Νόμος Περί Υποχρεωτικής Ασφάλισης Ευθύνης Εργοδοτών είναι ένα κλασικό παράδειγμα. Αν δεν τύχει αναθεώρησης, η κάθε υπόθεση τυγχάνει χειρισμού είτε με «σολομωνικές» είτε τυχαία, είτε μέσω επιτυχούς διαπραγμάτευσης.

ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ

Ο γραφών δεν έχει τη δυνατότητα να υποβάλει τροποποιητικό νομοσχέδιο. Όμως, αν την είχε, θα πρότεινε τις εξής τροποποιήσεις στον Νόμο περί Υποχρεωτικής Ασφάλισης Εργοδότη:

1. Η υποχρέωση για ασφάλιση εργοδοτούμενου να ισχύει μόνο σε περιπτώσεις εργοδότησης με καταβολές στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις και να απαλειφθεί η υποχρέωση για ασφάλιση σε περίπτωση δημιουργίας «σχέσης» Εργοδότη/ Εργοδοτούμενου, εκτός και αν αυτή αποσαφηνιστεί.
2. Να απαλειφθεί η υποχρεωτική ασφάλιση εργοδοτούμενου που είναι και Διευθυντής / Σύμβουλος σε μικρή εταιρεία, ώστε το εν λόγω άτομο να μην πρέπει να καταβάλλει ασφάλιστρο, ενώ σε περίπτωση τραυματισμού του, να μην δικαιούται αποζημίωση.
3. Να απαλειφθεί η πρόνοια δυνατότητα απευθείας εκτέλεσης δικαστικής απόφασης εναντίον της ασφαλιστικής εταιρείας, ούτως ώστε οι Εργοδότες να μην επαναπαύονται με το δεδομένο ότι θα πληρώσει η ασφαλιστική εταιρεία. Σε περίπτωση εκδίκασης ή διευθέτησης που προβλέπει αποζημίωση προς τον Εργοδοτούμενο, οι Εργοδότες θα απευθύνονται στην ασφαλιστική εταιρεία, σύμφωνα με τους όρους των ασφαλιστηρίων, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλα τα ασφαλιστήρια ευθύνης εκτός αυτών που αφορούν οχήματα.
4. Επιτέλους, να δημιουργηθεί το Ταμείο Αποζημίωσης Εργατών – όπως σε όλες τις πολιτισμένες χώρες – ως συμπληρωματικό του συστήματος επιδομάτων από τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, που κρίνεται γενικά ως ανεπαρκές. 

Όμως μέχρι τότε -, κάποιες συμβουλές προς τους ασφαλισμένους μας Εργοδότες –

ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ –!!!

• Καλύτερα να πληρώσετε κάπως ψηλότερο ασφάλιστρο για εξασφάλιση ψηλότερων ορίων ευθύνης ανά ατύχημα, αν οι εργασίες σας είναι στον κλάδο οικοδομών και άλλων τεχνικών επαγγελμάτων.
• Σημαντικές οι αρχές για καλή πίστη, ακεραιότητα και δήλωση αληθών γεγονότων προς την ασφαλιστική σας εταιρεία. Στο Έντυπο Απαίτησης καταγράφονται τα γεγονότα όπως τα γνωρίζετε και η δική σας άποψη για την ευθύνη σας.
• Γνωστοποιείτε οποιοδήποτε ατύχημα στην εργασία όπως απαιτείται από τους Κανονισμούς Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία.
• Ο Εργοδοτούμενος σας θα αποζημιωθεί πιο γρήγορα και πιο δίκαια, αν εσείς συνεργαστείτε με την ασφαλιστική σας εταιρεία, για ότι σας ζητηθεί – δηλώσεις μαρτύρων, δική σας θέση και κοινοποίηση οποιωνδήποτε εγγράφων άμεσα.